China Labor Watch (CLW) tarafından yayımlanan yeni bir rapor, Apple’ın kilit tedarikçilerinden biri olan Foxconn Zhengzhou tesisindeki düzensiz ve istismarcı çalışma koşullarının şirket tarafından göz ardı edildiği yönünde ciddi suçlamalar içeriyor. 2019’da hazırlanan raporla 2025’teki mevcut durumu karşılaştıran CLW, aradan geçen 6 yıla rağmen koşullarda neredeyse hiçbir iyileşme olmadığını öne sürüyor.
Apple Foxconn durumu uzun süredir devam ediyor
2000 yılında kurulan ve işçi haklarını savunan bağımsız, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan China Labor Watch, yıllardır Apple tedarikçilerindeki (özellikle Pegatron ve Foxconn) iddia edilen iş gücü ihlallerine dikkat çekiyor.
Bu hafta yayımlanan karşılaştırmalı çalışma, 2019’da belgelenen meslek lisesi reşit olmayan öğrencilerinin kullanımının 2025 raporunda sona erdiğini gösteriyor. Ancak CLW’ye göre, bu, kaydedilen tek önemli iyileşme oldu.
Raporda, Çinli yetkililerin bu sorunlardan haberdar olduğu, ancak “Apple’ın teknoloji transferleri karşılığında bu duruma göz yumduğu” iddia ediliyor. Bu anlaşmanın bir sonucu olarak, yeni iPhone 17’nin Foxconn Zhengzhou’da seri üretimine başlandığı belirtiliyor.
CLW, 2019 ve 2025 yılları arasında karşılaştırılan sorunların özetini çıkararak, “ücret sistemi,” “etnik/bölgesel ayrımcılık,” “bilgi kontrolü” ve “iş güvenliği” gibi konuların daha da kötüleştiğini belirtiyor.
Aynı zamanda, “fazla mesai saatleri,” “öğrenci kullanımı,” “ücret düzeyleri,” “eğitim,” “sendika,” “cinsiyet/hamilelik ayrımcılığı” ve “yatakhane koşulları” gibi sorunların ise 6 yıl boyunca değişmeden kaldığı vurgulanıyor.
Raporda dikkat çekilen bir diğer nokta ise ücretlerin sabit kalması. 2025’te resmi taban ücretin 2019 ile aynı seviyede, yani 2.100 ila 2.400 RMB (yaklaşık 294-336 Dolar) arasında kaldığı belirtiliyor. Fazla mesai ve primlerle birlikte bu maaşın ancak kabaca 3.000 RMB’ye (yaklaşık 420 Dolar) yükseldiği ifade ediliyor.
Apple, tedarikçilerinin güvenli çalışma koşulları sağlaması, işçilere saygılı davranması ve etik ilkelere uymasının zorunlu olduğunu ekledi. Şirket açıklamasında şunları söyledi:
“Düzenli olarak üçüncü taraf denetimleri gerçekleştiriyoruz ve tedarik zincirimizin herhangi bir yerinde bir sorun gündeme geldiğinde, yüksek standartlarımızın korunmasını sağlamak için derhal harekete geçiyoruz. Bu vakada da Apple ekipleri yerinde incelemelere başlamış ve acil bir soruşturma başlatmıştır.”
Peki siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda paylaşabilirsiniz.
